HEPATİT B AŞISI
Hepatit B hastalığına karşı vücudun kendisini koruyarak antikor üretmesini sağlayan hepatit B aşısı, çok güvenli ve etkilidir. Şimdiye kadar dünyada bir milyardan fazla doz uygulanmıştır ve tıbbi ve bilimsel çalışmalar hepatit B aşısının şimdiye kadar üretilen en güvenli aşılardan olduğunu göstermektedir. (1)
Toplumda en sık rastlanan bulaşma şekli anneden bebeğe geçiş veya küçük çocuklukta aile içi bulaşma olduğu için, bütün dünyada bebeklerin doğar doğmaz aşılanması tavsiye edilmektedir. Ülkemizde de bu prensip benimsenmiştir. (4)
Hepatit B aşısının ilk dozu, bebeklerde doğumdan ilk 72 saat, tercihen 24 saat içinde uygulanmalıdır. 1. ayın sonunda 2. doz ve 6. ayın sonunda da 3. dozu uygulanır. Annesi hepatit B taşıyıcısı olan bebeklere ise 12 saat içinde hepatit B aşısı 1. dozu ile birlikte HBIG (Hepatit B İmmun Globulini) de uygulanmalıdır. 2.doz 1. ayın sonunda ve 3. doz 6. ayın sonunda uygulanır. Bebeğe son aşı dozundan dört-sekiz hafta sonra anti-HBs ve HBsAg testleri bakılmalıdır. Bu şekilde bağışık kazanan bebeklerin yaklaşık % 95’inde HBV enfeksiyonlarını önlemek mümkündür. (2.)
3 doz hepatit B aşısından sonra yetişkinlerin % 90’dan fazlasında, bebek-çocukların ve 19 yaşa kadar olan kişilerin % 95’inde yeterli yanıt gelişmektedir. Fakat yaşa bağlı olarak değişiklikler, düşmeler gözlenebilir. 40 yaşından sonra hastaların yaklaşık %90’ında antikor yanıtı oluşurken 60 yaş üzerinde %75 bağışıklık oluşmaktadır. 3 doz aşı yapıldıktan sonra antikor gelişmeyen kişilere 3 dozluk hepatit B aşı serisi tekrarlanır. Son dozdan 2 ay sonra antikor bakılır. 2 kür aşı yapılmasına rağmen cevap vermeyenler %5’lik gruba Hepatit B virüs enfeksiyonları ile ilgili bilgilendirme yapılır ve olası temasta HBIG (Hepatit B İmmun Globulini) ile koruyuculuk sağlanır. (2)
En sık bildirilen yan etkiler enjeksiyon yerinde ağrı ve hafif ateştir. Halsizlik, baş ağrısı ve huzursuzluk gelişebilir. Ölümcül olabilecek düzeyde alerji (anaflaksi) aşı yan etkileri raporlarına göre her 600.000 kişide bir görülen nadir bir yan etkidir. (2)
Hepatit B aşısı, çocukluk çağı ve risk grubunda yer alan kişilere aşı ücretsiz olarak yapılmaktadır.
Kimler Aşı Olmalıdır? (2,3)
- • Tüm bebekler
- • Tüm aşılanmamış çocuklar
- • HBsAg pozitif kişilerin seks partnerleri
- • Erkeklerle cinsel ilişkisi olan erkekler
- • Birden fazla kişi ile cinsel yönden aktif kişiler
- • Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon şüphesi ile değerlendirme veya tedavi arayan herkes
- • Mevcut veya yakın geçmişte enjeksiyon ilaç kullanımı geçmişi olan herkes
- • Hepatit B pozitif olan kişilerin evdeki temasları
- • Zihinsel engelli bakımevlerinde bulunan kişiler
- • Güvenlik personeli (asker, polis vb. arasında kan ve hasta çıkartıları ile temas riski yüksek olanlar)
- • Sağlık kurumlarında çalışan temizlik elemanları, 112 acil sağlık hizmetleri personeli ile acil durum, afet ve olağandışı durumlarda görev alan Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi (UMKE) personeli ile kazalar ve afetlerde ilk yardım uygulayan kişiler
- • Hepatit B’nin yaygın olarak görüldüğü ülkelere seyahat edecek kişiler
- • Sık kan ve kan ürünü kullanmak zorunda kalan kişiler
- • Hemodiyaliz diyaliz hastaları
- • <60 yaş diyabetli kişiler ve tedavi eden klinisyenin takdirine bağlı olarak ≥ 60 yaş diyabetli kişiler
- • Yüksek veya endemik HBV enfeksiyonunun orta seviyeleri (HBsAg prevalansı ≥%2)
- • Hepatit C ile yaşayan insanlar
- • Yetiştirme yurtlarında bulunan kişiler
- •Kronik karaciğer hastalığı olan kişiler (siroz, yağlı karaciğer hastalığı, alkolik karaciğer hastalığı dahil)
- • HIV enfeksiyonu ile enfekte bireyler
- • Cezaevlerinde ve ıslahevlerinde bulunan hükümlüler ve çalışanlar
- • Hamilelik sırasında HBV enfeksiyonu riski olduğu belirlenen hamile kadınlar
- • Uzun süreli koruma arayan herkes
Kaynaklar: